Instruktorzy HP i Kręgu Św. Jerzego we władzach ZHPpgK
Andrzej Glass
Na jesieni 1939 r. ZHP podzieliło się na Szare Szeregi i Harcerstwo Polskie.
HP utworzyli przede wszystkim instruktorzy należący przed wojną do Kręgu Świętego Jerzego w Warszawie.
W kraju w 1945 r., po rozwiązaniu Szarych Szeregów wielu instruktorów tej organizacji włączyło się w pracę w ZHP. Konflikt między Szarymi Szeregami a HP, oraz naciski ze strony władz państwowych, PPR i komunistów we władzach ZHP, spowodowały, że HP (jako organizacja chrześcijańska i narodowa) zostało ocenione jako organizacja reakcyjna i stosunek do niej był negatywny. Władze ZHP nie chciały uznawać stopni instruktorskich HP. W wyniku tego tylko nieliczni instruktorzy HP mieli możliwość prowadzić pracę w ZHP, przy czym część z nich została aresztowana (np. Zofia Rymarówna, F. Waśkiewicz, S. Rak-Rakowski).
Zupełnie inaczej zostali potraktowani instruktorzy HP na zachodzie. Prócz działającego tam podczas wojny i po wojnie ZHP poza granicami Kraju (ZHPpgK) po pokonaniu Niemiec znaleźli się tam instruktorzy z Szarych Szeregów i HP wywiezieni po Powstaniu Warszawskim. Komendantem Głównym ZHP w Niemczech w latach 1945-46 był hm Stanisław Broniewski, Naczelnik Szarych Szeregów. W 1947 stanowisko Komendanta przejął hm Kazimierz Burmajster z HP.
Władze ZHPpgK w Londynie składały się z instruktorów z przedwojennego ZHP, jednak ich stosunek do HP był inny niż Szarych Szeregów.
Już podczas wojny polski rząd emigracyjny uznał HP jako pełnoprawną część harcerstwa. Po wojnie od 1945 r. instruktorzy HP byli przez ZHPpgK traktowani na równi z instruktorami przedwojennego ZHP i Szarych Szeregów. Wyrazem tego było wciąganie ich do władz harcerskich.
Ponieważ naogół mało znana jest rola jaką odegrali instruktorzy HP i Kręgu Świętego Jerzego we władzach naczelnych ZHP poza granicami Kraju w Londynie po II wojnie światowej, poniżej podajemy ich wykaz:
hm Kazimierz BURMAJSTER, zastępca Naczelnika HP był:
- w 1947-49 Komendantem Głównym Harcerzy w Niemczech,
- w 1949-52 Naczelnikiem GK Harcerzy ZHPpgK,
- w 1955-67 członkiem Głównej Kwatery Harcerzy ZHPpgK.
hm Wojciech DŁUŻEWSKI, członek Kręgu Św. Jerzego w Warszawie był:
- w 1952-55 Naczelnikiem GK Harcerzy ZHPpgK,
- w 1955-67 członkiem Głównej Kwatery Harcerzy ZHPpgK.
hm Zbigniew FALLENBŰCHL, komendant Hufca Harcerzy Warszawa Śródmieście HP, a następnie komendant Warszawskiej Chorągwi HP był:
- w 1947-48 Kierownikiem Wydziału Kształcenia Starszyzny GK Harcerzy ZHPpgK,
- w 1947-49 Naczelnikiem GK Harcerzy ZHPpgK,
- w 1949-52 zastępcą Naczelnika GK Harcerzy ZHPpgK.
hm RP Henryk GLASS, członek Rady Naczelnej HP był:
- w 1964-67 Członkiem Komisji Rewizyjnej Naczelnictwa ZHPpgK,
- w 1967-80 członkiem GK Harcerzy ZHPpgK,
- w 1961-80 przewodniczącym Komisji Historycznej ZHPpgK.
(wg. J.Eniert, J.Wittig, „W harcerskiej służbie ZHP na obczyźnie 1946-1996”, Londyn 1997)